ریزش مو یکی از مشکلات شایع در میان آقایان و بانوان است. این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی مانند وراثت، تغییرات هورمونی، مصرف برخی از دارو ها، پرتو درمانی، استرس و فشار عصبی ایجاد شود.
مصرف بیوتین که یکی از ویتامین های گروه B است و در رفع مشکل ریزش مو موثر است. این ویتامین مواد مغذی بدن را به انرژی تبدیل کرده و علاوه بر پوست و مو، سلامت چشم، کبد و سیستم عصبی را نیز تضمین می کند.
در این مقاله از دکتر مهناز شکروی به تاثیر مکمل بیوتین در رشد مو و درمان ریزش مو می پردازیم.
بیوتین چیست ؟
ویتامینهای گروه بی ویتامینهای بسیار مهمی هستند که کمبود هر یک از آنها بر سلامتی بخشی از بدن تاثیر می‌گذارد. بیوتین یکی از ویتامینهای گروه بی است و کمبود آن ریزش مو و بثورات پوستی فلسی را به وجود می‌آورد.
بیوتین یک ویتامین محلول در آب است و به نام ویتامین H یا ویتامین B ۷ نیز شناخته می‌شود. بدن شما برای کمک به تبدیل برخی از مواد مغذی به انرژی به بیوتین نیاز دارد. بیوتین نقش مهمی در سلامت پوست و مو و ناخن نیز دارد.
کراتین یک پروتئین پایه است که مو و پوست و ناخن را تشکیل می‌دهد. واضح است که بیوتین، زیرساخت کراتین بدن‌تان را بهبود می‌دهد.
علت کمبود بیوتین
به صورت کلی بدن یک فرد سالم که دارای رژیم غذایی مناسبی باشد دچار کمبود بیوتین نمی‌شود. ولی بعضی شرایط مانند بارداری، افرادی که در معرض اشعه ایکس هستند، کودکانی که به صورت مادرزادی با مشکلات کمبود بیوتین متولد می‌شوند و افرادی که رژیم های غذایی بسیار سخت دارند در بسیاری مواقع دچار کمبود بیوتین در بدن هستند. مصرف بعضی از داروها نیز به دلیل تداخل دارویی میتواند از علت های کمبود بیوتین در بدن باشد.
جالب است بدانید که کمبود بیوتین بیشتر در افرادی دیده می‌شود که سفیده‌ی تخم مرغ خام می‌خوردند، زیرا تخم مرغ نپخته حاوی آویدین است که مانع از جذب بیوتین می‌شود.
از آنجا که بیوتین در روده تولیدمی‌شود افرادی که مبتلا به بیماریهای مربوط به روده هستند ممکن است قادر به تولید کافی بیوتین نباشند و دچار کمبود این ویتامین در بدنشان شوند.
فواید بیوتین بر رشد موها
بیوتین مانند سایر ویتامین های گروه B برای رشد موها و حفظ سلامت پوست و ناخن بسیار مفید است. این ویتامین در سنتز کراتین، مهمترین پروتئین پوست و مو مشارکت دارد؛ بنابراین کمبود بیوتین با ایجاد اختلال در تولید کراتین می تواند باعث ریزش مو وبثورات پوستی شود.
رفع ریزش مو و استحکام ناخن
گاهی اوقات به دلیل سوء تغذیه و مشکلات گوارشی جذب بیوتین در بدن کاهش می یابد. در این شرایط افراد مشکلاتی از قبیل ریزش مو و شکنندگی ناخن ها را تجربه خواهند کرد که در این حالت مصرف مکمل بیوتین می تواند بسیار کمک کننده باشد.
فواید بیوتین بسیار گسترده است که یکی از تاثیرات ویژه بیوتین حفظ سلامت سلولهای پوست است و سلامت پوست برای داشتن فولیکول های موی قوی و سالم ضروری است؛ بنابراین تاثیر غیر مستقیم بیوتین بر رشد موها انکار ناپذیر و کاملا اثبات شده است.
همچنین مصرف بیوتین برای افرادی که دچار ریزش مو هستند یا موهای نازک و شکنننده ای دارند بسیار مفید است؛ زیرا بیوتین با تحریک سنتر کراتین می تواند باعث قوی شدن ساقه موها شده و از ریزش مو پیشگیری کند؛ اما تاثیر این مکمل در افراد سالم و بدون ریزش مو که جهت تقویت موها قصد مصرف این ویتامین را دارند، هنوز ثابت نشده است.
استحکام موها با مصرف مکمل بیوتین
تحقیقات مختلف نشان داده است که مصرف مکمل بیوتین در افرادی که به دلایل مختلف در مقاطع مختلف زندگی دچار ریزش مو شده اند بسیار اثربخش است. مصرف بیوتین در این افراد به مدت ۹۰ تا ۱۸۰ روز در مقایسه با افراد گروه کنترل که ویتامین مصرف نکرده اند کاملا مشخص است و بهبود رشد موها و استحکام آنها را نشان می دهد.
همچنین مصرف بیوتین در افرادی که دچار ریزش موی ارثی هستند بی تاثیر بوده و حتی پس از استفاده طولانی مدت از این ویتامین رویش مجدد موها رخ نخواهد داد. ریزش موی ارثی به علت تغییرات هورمونی ناشی از بیان ژنهای خاص در بدن رخ می دهد و ربطی به کمبود ویتامین ها از جمله بیوتین و سایر ریزمغذی ها ندارد.
نیاز روزانه بدن به بیوتن
اگر فردی از رژیم غذایی سالم پیروی کند، معمولا دچار کمبود ویتامین نمی‌شود. نیاز هر فرد به ویتامین بیوتن به سن و سلامت عمومی او بستگی دارد، اما انجمن غذا و داروی آمریکا دستورالعمل زیر را برای دریافت این ویتامین مشخص کرده است:
- افراد بزرگتر از ۱۹ سال: ۳۰ میکروگرم
- کودکان ۹ تا ۱۳ سال: ۲۰ میکروگرم
- افراد ۱۴ تا ۱۸ سال: ۲۵ میکروگرم
- کودکان ۴ تا ۸ سال: ۱۲ میکروگرم
- کودکان تا ۱۲ ماهگی: ۷ میکروگرم
- کودکان ۱ تا ۳ سال: ۸ میکروگرم
- خانم های باردار: ۳۰ میکروگرم
- خانم های شیرده : ۳۵ میکروگرم
مکمل های بیوتین به صورت قرص های ۱۰ میکروگرم، ۵۰ میکروگرم و ۱۰۰ میکرو گرم در بازار موجود هستند.
اگر از رژیم غذایی سالم پیروی نمی‌کنید و یا با توجه به دغدغه زندگی روزمره غذاهای آماده زیاد مصرف می‌کنید، مطمئنا به کمبود ویتامین بیوتن دچار می‌شوید. به همین دلیل بهتر است با مشورت پزشک یا داروساز مصرف قرص بیوتن را آغاز کنید. همچنین، زنان باردار و شیرده باید استفاده از انواع مکمل مولتی ویتامین مانند قرص بیوتن را به رژیم غذایی خود بیافزایند.
غذاهای غنی از بیوتین را بشناسید
اغلب افراد به راحتی می‌توانند مقدار بیوتن مورد نیازشان را به‌طور روزانه از رژیم غذایی تامین کنند. غذاهای غنی از بیوتین شامل: جگر، قلوه، زرده تخم‌مرغ، لوبیای سویا و سایر حبوبات، بادام زمینی، گردو، بادام و... ،غلات کامل، موز، گل کلم و قارچ است.
گرما تاحدی میتواند بیوتین را غیرفعال کند بنابراین برای افزایش دریافت این ویتامین مهم از رژیم غذایی بهتر است مواد غذایی را به شکل خام مصرف کرده یا از موادی استفاده کنید که کمتر فراوری‌شده باشند.
بهترین زمان مصرف قرص بیوتین برای ریزش مو
عوارض قرص بیوتین زمانی ممکن است اتفاق بیفتد که این مکمل بیش از مقدار مجاز مصرف شود. به منظور جذب بهتر بیوتین و تاثیر بهتر آن در تقویت مو و درمان ریزش مو، قرص بیوتین را ۱ ساعت قبل از غذا یا ۲ ساعت بعد از غذا مورد مصرف قرار دهید. ویتامین ب۷ محلول در آب است و با معده خالی جذب بهتری در بدن خواهد داشت.
عوارض بیوتین
افزودن غذاهای غنی از بیوتین به رژیم غذایی شما خطری ندارد. با این حال، همیشه باید قبل از افزودن یک مکمل جدید به برنامه معمول خود، با پزشک خود مشورت کنید.
بیوتین هیچ تداخل دارویی شناخته شده‌ای ندارد ، اما پزشک شما همچنان باید استفاده از مکمل را در کنار سایر داروهای مصرفی شما تأیید کند.
همانطور که گفتیم بیوتین یک ویتامین محلول در آب است، بنابراین هرگونه بیوتین اضافی در بدن از طریق ادرار خارج می‌شود.
اگر پس از افزایش مصرف بیوتین، بثورات پوستی غیرمعمول یا غیرمنتظره‌ای در بدن شما ایجاد شد، سریعا به پزشک مراجعه کنید. در موارد نادر ، این نشانه‌ای از مصرف بیش از حد بیوتین است.
اگر شما نیاز به مقدار بیشتری از بیوتین داشته باشید، پزشک شما موارد زیر را برای تایید مصرف بیش از حد، بررسی می‌کند:
• سطح پایین ویتامین C
• سطح پایین ویتامین B6
• سطح بالای قند خون
• کاهش تولید انسولین
اگر پزشک شما تأیید کند که بیش از حد بیوتین دریافت می‌کنید، دوز مصرفی شما را بنا به صلاح‌دید کاهش خواهد داد.
ریزش موها چقدر پس از مصرف بیوتین، کاهش می یابد؟
اگر ریزش موهای شما تنها به دلیل کمبود بیوتین در بدن باشد، شما میتوانید با نظر پزشک معالجتان مصرف مکملهای حاوی بیوتین را شروع کنید. نتایج تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ میلادی روی هزاران بیمار دچار ریزش موی ناشی از کمبود بیوتین انجام شده، نشان میدهند کاهش ریزش موها با مصرف مکمل بیوتین حداقل ۳ ماه طول میکشد؛ یعنی در صورت مصرف مکمل بیوتین باید صبور باشید و حداقل یک دوره ۹۰ روزه را برای دیدن نتایج اولیه بگذرانید.
اگر میخواهید کمبود بیوتین را تنها با مصرف مواد غذایی حاوی این ویتامین جبران کنید، باید کمی تحمل خود را بالاتر ببرید و حدود ۴ تا ۶ ماه زمان برای کاهش ریزش موها در نظر بگیرید. افرادی که تنها به مصرف غذاهای حاوی بیوتین اکتفا میکنند، باید به صورت روزانه حداقل ۳ منبع غذایی حاوی بیوتین مصرف کنند.
جمع بندی
مو یکی از ارگانهای بدن است که نقش بسیار مهمی را در زیبایی افراد بازی می‌کند. نازک شدن تارهای مو یکی از رایج ترین مشکلات مو است که بسیاری از افراد با آن دست و پنجه نرم می کنند. در کنار استفاده از شامپوهای مناسب برای رشد مو، مصرف مکملهای مولتی ویتامین نیز در زیبایی و رشد مو اهمیت دارد. قرص بیوتن یکی از مکملهایی است که معمولا برای جلوگیری از ریزش مو و تقویت ریشه مو و پوست سر توصیه می‌شود. ویتامین بیوتن به حفظ سلامت ریشه مو کمک می‌کند و بر رشد مو تاثیر می‌گذارد.
به این نکته توجه داشته باشید : اگر از بیماریهای کبدی و کلیوی رنج می‌برید، قبل از مصرف هر مکملی ابتدا با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
